W trakcie pandemii koronawirusa transakcje kartami są najbezpieczniejszym sposobem płatności. Sprawdzamy wpływ pandemii koronawirusa na transakcje Polaków.
Analizując posiadanie i użytkowanie kart płatniczych w czwartym kwartale ubiegłego roku w Polsce przewidywaliśmy prawdopodobne zmiany na polskim rynku. Są one widoczne gołym okiem. Poszły jednak w inną stronę niż przewidywaliśmy w analizie poprzedniego raportu. Potwierdza to opublikowany przez Narodowy Bank Polski raport o kartach płatniczych w Polsce za pierwszy kwartał 2020 roku. W swoim opracowaniu NBP wskazuje kilka elementów, do których bezpośrednio lub pośrednio przyczyniła się pandemia COVID – 19.
Zmiany systemowe mające wpływ na ilość transakcji
Pojawienie się pandemii w Polsce znacząco przyczyniło się do digitalizacji procesów bankowych. W tym również płatniczych. W marcu 2020 r z inicjatywy rządu zwiększono z 50 do 100 zł limit dla pojedynczej transakcji bezgotówkowej bez pin. Zainicjowana modyfikacja ma na celu ograniczenie liczby zakażeń a także zwiększenie ilości wykonywanych transakcji. Przyniosła oczekiwany skutek.
Wykonywaniu większej ilości transakcji bezgotówkowych sprzyjają również zachodzące zmiany rynkowe. Na koniec pierwszego kwartału 2020 roku w Polsce zainstalowanych było 943,2 tys. terminali w 664,9 tys. punktach usługowo – handlowych. Oznacza to, że w przeciągu 3 pierwszych miesięcy tego roku zainstalowano ponad 37 tys. urządzeń POS. Wszystkie umożliwiają dokonywanie transakcji zbliżeniowych. Przytoczone dane wskazują na 3% wzrost ilości punktów akceptujących płatności kartowe. To zaś oznacza kolejny wpływ pandemii koronawirusa na transakcje Polaków.
Pandemia COVID -19 odcisnęła również swoje piętno na ilości kart płatniczych. Liczba kart debetowych wzrosła, o 0,3% co było praktycznie niezauważalne. Jednak w tym samym okresie liczba posiadanych przez Polaków kart kredytowych zmalała aż o 3%. Co przy nieco ponad 13% udziale w rynku kart jest znaczącą ilością i w tym zakresie również odnotowujemy wpływ pandemii koronawirusa.
Czy zauważyliśmy wpływ pandemii koronawirusa na transakcje Polaków?
Dla niektórych dane mogą być zaskakujące, ale pandemia koronawirusa nie spowodowała zmian w charakterystyce wykonywanych przez Polaków transakcji. W pierwszym kwartale Polacy używali karty średnio 37 razy miesięcznie. Wartość pojedynczej transakcji to 123 zł. Natomiast transakcji zbliżeniowej 55 zł. Podczas gdy w ostatnim kwartale 2019 roku odnotowaliśmy średnio 40 użyć karty, średnią wartość transakcji w kwocie 124 zł oraz 56 zł dla transakcji zbliżeniowej.
Ograniczenia w swobodnym poruszaniu się przyniosły natomiast spadek w ilości i wartości dokonywanych transakcji. O 7% spadła ogólna liczba operacji gotówkowych i bezgotówkowych. Zaś ich całkowita wartość zmalała o 8%. W tym samym okresie 6% wyniósł spadek ilości wykonywanych płatności bezgotówkowych na łączną kwotę 92,9 mld zł, czyli o 8% mniejszą niż pod koniec 2019 roku. Wykonaliśmy również o 5% mniej transakcji zbliżeniowych niż w poprzednim kwartale.
Zadziwiają natomiast dane dotyczące transakcji internetowych. W przytoczonym tekście przewidywaliśmy wzrost tego typu płatności. Jak się jednak okazało klienci zrealizowali 33,1 mln transakcji, czyli o 2% mniej niż w poprzednim kwartale. Jednakże wartość wykonanych zakupów w sieci była na poziomie 4 mld zł a zatem odnotowano 2% wzrost w stosunku do ostatniego kwartału 2019 roku.
W raporcie przytoczono dane na koniec marca 2020 roku. Liczby pokazują, że ostateczny wpływ pandemii zobaczymy dopiero w kolejnej publikacji NBP.
